Tinh hoa núi rừng trong từng giọt rượu men lá của dân tộc Nùng

Hợp tác xã Sản xuất và tiêu thụ rượu men lá Kiên Thành đã làm nên sản phẩm này từ những hạt gạo được trải qua quá trình chọn lọc và kiểm soát cẩn thận cùng với men lá được làm ra từ những loại lá cây đặc trưng của người Nùng, mang trong mình nét văn hóa bản địa tạo nên hương thơm êm dịu và độc đáo không thể trộn lẫn với bất cứ đâu. Điểm đặc biệt nữa chính là nguồn nước được dùng để nấu rượu chỉ có thể lấy từ nguồn giếng đào tại địa phương mà nếu thay thế thì hương vị có lẽ sẽ chỉ còn lại một nửa. Tất cả kết hợp với những đôi bàn tay kinh nghiệm và sự tâm huyết được đặt trong từng giọt rượu đã đem đến cho người dùng một sản phẩm rượu tuyệt hảo.

Nguyên liệu để tạo nên những chiếc men lá gồm có 5 loại cây theo tiếng Nùng gọi gồm: Cây Trăm rễ; lá cây Giời giời; cây Hoa vàng; lá cây Tai chó và cây Vạt hương. Thiếu đi một loại lá cây rừng này, thì chất lượng rượu nấu sẽ ít thơm và không ngon. Sau khi vất vả đi hái đủ 5 loại lá cây này rồi, đầu tiên sẽ phơi khô nhằm bảo quản tốt. Bước tiếp theo đun dây và lá cây Giời giời lên lấy nước để nguội, sau đó ngâm với gạo khoảng 2 tiếng. Sau khi ngâm xong đem gạo và 4 loại lá còn lại đi nghiền nhỏ về lặn lẫn với bột gạo, rồi ủ vào chấu và phủ kín lên.  Khi đã thành men phải để trong bóng mát vài hôm rồi mới cho ra nắng phơi, mất từ 15 đến 20 ngày mới được một mẻ men để làm rượu. Men rượu thành thì thân viên men trắng đều đẹp, men không thành sẽ bị đen, xỉn màu”.

Công đoạn làm men đã vất vả, công đoạn nấu rượu thủ công cũng thật kỳ công. Theo đó từ khâu chọn gạo đến khâu nấu chín, trộn men thật là tỉ mỉ. Cơm khi nấu chín rồi thì ủ cho “bắt men lá” khoảng từ 10 đến 12 ngày; Sau đó đổ nước cho thẩm thấu men với gạo khoảng 2-3 ngày nữa. Khâu cuối cùng là trưng cất bằng ba ba (ba ba phải được làm bằng gỗ mít) và ống dẫn rượu. phải được làm bằng tre thì rượu mới ngon. Trong quá trình cất phải đun đều lửa, không cho cháy to quá cũng không nhỏ quá để rượu ra từ từ. Nếu đun to lửa, rượu ra nhanh sẽ mất mùi thơm. Thông thường mỗi kg gạo bà con nơi đây trưng cất được 1 lít rượu men lá.

Một ưu điểm đặc biệt của Rượu men lá Kiên Thành là hàm lượng methanol và aldehyd cực kỳ thấp. Điều này đảm bảo sau khi thưởng thức, người dùng sẽ không bị khát nước, đau đầu hay chóng mặt, mà còn tràn đầy sức sống và sảng khoái. Đây chính là một điểm mạnh lớn, tạo nên sự khác biệt và ưu việt của sản phẩm này so với những loại rượu khác trên thị trường.

Có lẽ, chính bởi hương vị khác biệt đó mà rượu Kiên Thành đang được nhiều người ưa chuộng. Rượu men lá cũng là thức quà đặc sản mang hương vị núi rừng để mọi người biếu tặng trong mỗi dịp gặp mặt, lễ tết… Việc rượu men lá Kiên Thành đã trở thành một sản phẩm OCOP đầu tiên của người Nùng nơi đây không chỉ nâng cao giá trị sản phẩm, mà còn tạo ra nguồn thu nhập ổn định, góp phần cải thiện đời sống, xóa đói giảm nghèo cho bà con dân tộc thiểu số tại địa phương. Đồng thời cũng là minh chứng cho chất lượng, hương vị độc đáo và tiềm năng phát triển bền vững của một sản vật quý giá từ bàn tay khéo léo của đồng bào Nùng.